فضای ابری چیست و چرا باید از آن استفاده کنیم؟

فضای ابری یک مدل ذخیره‌سازی است که در آن، اطلاعات دیجیتال نظیر عکس‌ها، ویدیوها، اسناد و سایر اشکال رسانه‌ها روی سرورهای مجازی یا ابری میزبانی می‌شوند. فضای ابری به شما اجازه می‌دهد داده‌ها را روی یک سیستم ذخیره‌سازی که خارج از سایت قرار دارد انتقال دهید و هر زمانی که نیاز داشتید، به‌راحتی به آن‌ها دسترسی داشته باشید. به‌طور کلی، فضای ذخیره سازی ابری نوعی رایانش ابری به‌شمار می‌رود که شامل منابع مختلفی نظیر ابزارها و برنامه‌های کاربردی مانند ذخیره‌سازی داده‌ها، پایگاه‌های داده، سرورها و شبکه می‌شود. در این مطلب ضمن معرفی و بررسی انواع حافظه ابری، بهترین فضای ابری رایگان، نحوه عملکرد، کاربردها، مزایا و معایب و هر چیز دیگری که باید در مورد آن‌ها بدانید را بررسی خواهیم کرد.

فضای ابری چیست؟

ذخیره‌سازی ابری نوع خاصی از ارائه خدمات است که در آن داده‌ها به سیستم‌های ذخیره‌سازی راه دور منتقل شده و در آن‌ها ذخیره می‌شوند. سیستم‌های ذخیره سازی داده‌های موجود در حافظه ابری را از طریق یک شبکه (معمولا اینترنت)، نگهداری و مدیریت کرده و از آن‌ها بکاپ می‌گیرند. کاربران معمولا هزینه استفاده از این خدمات در فضای ذخیره‌سازی ابری را به‌صورت ماهانه یا سالانه پرداخت می‌کنند.

یکی از شاخص‌ترین ویژگی‌های حافظه ابری، ظرفیت ذخیره‌سازی بسیار زیاد با حداقل قیمت ممکن است. فضای ذخیره‌سازی ابری این امکان را در اختیارتان قرار می‌دهد تا هر زمانی که به داده‌ها و اطلاعات خود نیاز داشتید، بتوانید به‌راحتی و به‌صورت نامحدود از طریق اینترنت به آن‌ها دسترسی پیدا کنید. همچنین، دیگر به خرید و استفاده از دستگاه‌های ذخیره‌سازی فیزیکی اعم از فلش مموری و هارد اکسترنال نیازی نخواهید داشت.

کاربردهای فضای ابری چیست؟

فضای ذخیره‌سازی ابری کاربردهای مختلفی در زمینه‌های متفاوت اعم از مدیریت برنامه، مدیریت داده‌ها و تداوم کسب و کارها دارد. در ادامه، به چند مثال اشاره می‌کنیم.

تجزیه‌وتحلیل دریاچه‌های داده

قبل از این که با کاربرد فضای ابری در تجزیه‌وتحلیل داده آشنا شویم، لازم است شما را با دریاچه داده آشنا کنیم. به منابع و مخازن‌ذخیره سازی که می‌توانند حجم زیادی از داده را به‌صورت خام از منابع مختلف نگهداری کنند، دریاچه داده گفته می‌شود. این داده‌ها به چند شکل مختلف می‌توانند در دریاچه‌های داده نگهداری شوند: ساختاریافته، نیمه‌ساختاریافته و ساختارنیافته. همچنین، ممکن است در یک قالب انعطاف‌پذیر نگهداری شوند تا در آینده از آن‌ها استفاده شود. تجزیه‌وتحلیل، به استخرهای ذخیره‌سازی گسترده‌ای نیاز دارد که مقرون‌به‌صرفه باشند، دسترسی به آن‌ها راحت باشد و امن و مطمئن باشند. به این استخرهای ذخیره‌سازی، دریاچه داده گفته می‌شود.

آن دسته از دریاچه‌های داده که بر پایه آبجکت استوریج (Object Storage) بنا شده‌اند، شامل متادیتاهای غنی هستند که می‌توانند اطلاعات را بدون دستکارید، نگهداری کنند. این ابرداده‌های غنی، قابلیت استخراج انتخابی دارند و می‌توانند به‌منظور تجزیه‌و‌تحلیل مورد استفاده قرار بگیرند. دریاچه‌های داده که برپایه فضای ابری عمل می‌کنند، می‌توانند به شما کمک کنند پروژه‌های خود را در مدت کوتاه‌تر و به‌شکلی هدفمندتر انجام دهید.

بکاپ و بازیابی

بکاپ‌گیری و بازیابی اطلاعات در حفاظت از داده‌ها و در دسترس نگه‌داشتن آن‌ها اهمیت بسیار زیادی دارد. اما حجم فایل‌ها دائما رو به افزایش است و این، پیدا کردن ظرفیت کافی را دشوار کرده است. استفاده از ذخیره‌سازی ابری، یکی از راهکارهای مناسب است. فضای ابری حتی در نمونه‌های رایگان هم روش‌های بسیار کاربردی و خوبی برای بکاپ‌گیری و بازیابی اطلاعات ارائه کرده که دارای هزینه پایین، دوام بالا و مقیاس‌پذیری فوق‌العاده‌ای هستند.

سیاست‌هایی که در فضای ذخیره‌سازی ابری برای مدیریت داده‌ها در نظر گرفته شده، اطلاعات را براساس تنظیمات فرکانس یا زمان‌بندی به‌طور خودکار به حافظه ابری انتقال می‌دهند. این قابلیت، مقیاس‌پذیری فوق‌العاده‌ای در صنایع مختلف فراهم می‌کند که از جمله می‌توان به خدمات مالی، مراقبت‌های بهداشتی، علوم زیستی و رسانه و سرگرمی اشاره کرد. این صنایع، دارای حجم بسیار زیادی از داده‌های ساختارنیافته هستند که باید به‌مدت طولانی نگهداری شوند.

توسعه و تست نرم افزار

برای ساخت و مدیریت محیط‌های تست و توسعه نرم‌افزار، اغلب به محیط‌های ذخیره‌سازی مستقل و تکراری نیاز است. ایجاد چنین محیط‌هایی علاوه بر زمان‌بر بودن، به سرمایه زیادی هم نیاز دارد. یکی از بهترین راهکارهای حل این چالش، استفاده از فضای ذخیره‌سازی ابری است که بسیاری از شرکت‌های بزرگ و معتبر هم از آن استفاده می‌کنند. عملکرد عالی، انعطاف‌پذیری بالا و هزینه کم، مهم‌ترین دلایلی هستند که این شرکت‌ها را به استفاده از فضای ابری ترغیب کرده‌ است.

ویژگی‌های اشاره‌شده، باعث شده‌اند که شرکت‌ها بتوانند نرم‌افزارهای خود را در مدت کوتاهی توسعه داده و تست کنند. حافظه ابری، باعث شده حتی ساده‌ترین سایت‌ها را هم بتوان با هزینه کم بهبود داد. در حال حاضر بسیاری از متخصصان و توسعه‌دهندگان نرم‌افزار از فضای ابری رایگان استفاده می‌کنند که می تواند در مدیریت و مقیاس‌پذیری داده‌ها به آن‌ها کمک کند.

انتقال داده‌های ابری

یکی از دلایل جذابیت حافظه ابری، سهولت دسترسی و هزینه کم استفاده از آن است. با وجود دوام بسیار زیاد اطلاعات در فضای ابری، برخی از متخصصین IT نگران امنیت انتقال مقادیر بسیار زیاد داده به این فضا هستند. افرادی که بیشتر نگران این مسئله هستند شامل متخصصین فعال در حوزه پشتیبان‌گیری، شبکه و امنیت می‌شود. از سوی دیگر، دریافت داده‌ها از حافظه ابری برای برخی‌ها یک چالش است. با این وجود، ارائه‌دهندگان محیط‌های ابری، برای سهولت جابه‌جایی از فضای ذخیره‌سازی سنتی  به ابر، تلاش می‌کنند تا کاربران بتوانند اطلاعات خود را راحت‌تر به این فضا منتقل کنند.

ذخیره سازی برنامه‌های ابری

اپلیکیشن‌های ارائه‌دهنده خدمات ابری، از فناوری‌های بدون سرور (Serverless) استفاده می‌کنند. این سرورها که از انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار هستند، انتقال اطلاعات را تسریع می‌کنند. آن‌ها معمولا از اجزای مستقل و کوچکی به اسم میکروسرویس ساخته شده‌اند. میکروسرویس‌ها از طریق اشتراک‌گذاری داده‌ها ارتباط برقرار می‌کنند. برخی از ارائه‌دهندگان حافظه ابری رایگان امکان مدیریت داده‌ها را در چنین اپلیکیشن‌هایی فراهم کرده‌اند.

بایگانی اطلاعات

با توجه به رشد نمایی داده‌ها، امروزه چالش‌های بسیار زیادی در بایگانی اطلاعات برای شرکت‌ها به‌وجود آمده است. علاوه بر این، یادگیری ماشینی و نیاز به تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها باعث شده تا لزوم دسترسی به اطلاعات، بیش‌تر از هر زمان دیگری باشد. امروزه کاربران باید از روش‌های جایگزین در زیرساخت‌های بایگانی استفاده کنند که تداوم داده‌ها را تضمین کند، زمان بازیابی فوری را کاهش دهد، امنیت را ارتقا دهد، انطباق‌پذیری بالاتری داشته باشد و دسترسی به داده‌ها را تسهیل کند. در چنین شرایطی، تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها بسیار راحت‌تر انجام خواهد شد.

ذخیره‌سازی ابری هیبریدی

سازمان‌ها و ارگان‌ها تمایل دارند تا جای ممکن از مزایا و قابلیت‌های فضای ابری رایگان بهره‌مند شوند و به‌همین‌دلیل، به‌دنبال شناخت بهترین فضای ابری رایگان هستند. مشکل اینجاست که این سازمان‌ها اپلیکیشن‌هایی دارند که سریعا باید به فضای ابری منتقل شوند یا نیاز به دسترسی سریع به داده‌های خود دارند. در چنین شرایطی، می‌توان از ذخیره‌سازی ابری هیبریدی استفاده کرد که اپلیکیشن‌ها و کلیه سیستم‌ها را به‌راحتی به حافظه ابری متصل می‌کند. این قابلیت ضمن فراهم کردن امکان نوآوری در داده‌ها، باعث کاهش هزینه‌ها و همین‌طور بار مدیریتی خواهد شد.

یادگیری ماشین و اینترنت اشیاء

حافظه ابری به شما کمک می‌کند داده‌ها را در اپلیکیشن خود ذخیره، پردازش یا تجزیه‌و‌تحلیل کنید و برای تجزیه‌و‌تحلیل بیشتر، آن‌ها را در این فضا کپی کنید. این ویژگی به شما اجازه می‌دهد داده‌های خود را به شکلی موثر با هزینه کم ذخیره‌سازی کنید و در عین حال از هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و اینترنت اشیا برای نوآوری‌های بیشتر در کسب‌و‌کار خود بهره بگیرید.

ذخیره‌سازی پایگاه داده

با توجه به اینکه بلاک استوریج (Block Storage) سطح بالایی از عملکرد را ارائه می‌دهد و به‌راحتی می‌توان آن را آپدیت کرد، بسیاری از سازمان‌ها برای ذخیره پایگاه داده خود از آن استفاده می‌کنند. بلاک استوریج، دارای متادیتای محدود است، اما تاخیر بسیار کمی دارد. علاوه بر این، بلاک استوریج به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد یک پایگاه داده تراکنشی قوی، مقیاس‌پذیر و کارآمد راه‌اندازی کنند. با توجه به اینکه در این نوع رایانش ابری هر بلوک یک واحد مستقل محسوب می‌شود، پایگاه داده حتی در زمانی که داده‌ها در حال رشد هستند نیز عملکرد بهینه‌ای ارائه می‌کند.

نحوه کار فضای ابری به چه صورت است؟

فضای ذخیره سازی ابری، توسط پلتفرم‌های خدمات ابری ارائه می‌شود. ارائه‌دهندگان سرویس‌های ابری با نگهداری دیتاسنترهای بزرگ در مکان‌های مختلف در سراسر جهان، ظرفیت ذخیره‌سازی داده را در اختیار دارند و آن را اداره می‌کنند. کار ارائه‌دهندگان فضای ابری مدیریت ظرفیت، امنیت و دوام این فضا است تا با ارائه اشتراک ماهانه یا سالانه از طریق اینترنت آن را در اختیار شما قرار دهند. به‌طور معمول، شما از طریق اینترنت یا از طریق یک اتصال خصوصی با استفاده از پورتال وب، وب‌سایت یا یک اپلیکیشن موبایل می‌توانید به فضای ذخیره‌سازی ابری متصل شوید.

در برخی از مواقع نیز باید از طریق سرور مجازی ایران یا سایر لوکیشن‌هایی که برای سرور مجازی وجود دارد به فضای ابری متصل شوید. زمانی که افراد حافظه ابری را از یک ارائه‌دهنده خدمات ابری خریداری می‌کنند، بیشتر جنبه‌های ذخیره‌سازی داده‌ها از جمله ظرفیت، امنیت، در دسترس بودن داده‌ها، سرورهای ذخیره‌سازی و منابع محاسباتی و تحویل داده‌های شبکه را به فروشنده واگذار می‌کنند. اپلیکیشن‌ها از طریق پروتکل‌های ذخیره‌سازی سنتی یا مستقیما با استفاده از API به فضای ذخیره‌سازی ابری دسترسی پیدا می‌کنند.

ویژگی‌های فضای ذخیره سازی ابری

ویژگی‌های کلیدی فضای ذخیره‌سازی ابری شامل موارد زیر می‌شوند:

صرفه‌جویی در هزینه‌ها

استفاده از خدمات ارائه‌دهندگان حافظه ابری هزینه چندان زیادی ندارد. این ارائه‌دهندگان به شما کمک می‌کنند بدون نیاز به دیتاسنترهای اضافی، از داده‌های خود بکاپ بگیرید. یکی دیگر از ویژگی‌های شاخص فضاهای ابری این است که باعث کاهش هزینه‌های بازیابی، تهیه سخت‌افزار و نگهداری از آن‌ها شده‌ است.

امنیت داده‌ها

در رایانش ابری، اطلاعات محرمانه و حساس امنیت بیش‌تری دارند. همچنین، داده‌ها در حین انتقال محافظت می‌شوند و انتقال هم به شکل پایدار انجام می‌شود. از داده‌های موجود در محیط‌های ابری چندین مرتبه بکاپ گرفته می‌شود و اگر مشکلی برای یکی از سرورها به وجود بیاید یا خراب شود، سایر سرورها به کار خود ادامه می‌دهند و داده‌ها کاملا امن هستند.

مقیاس‌پذیری

در سرویس‌های ذخیره‌سازی ابری آنلاین، نیازی به پیش‌بینی میزان فضای ذخیره‌سازی مورد نیاز نیست، زیرا منابع موجود قابل تنظیم هستند و ارائه‌دهندگان خدمات ذخیره‌سازی ابری و کسب‌و‌کارها فقط باید برای نیازهای فعلی خود هزینه کنند. فضای ذخیره‌سازی ابری، همچنین قابلیت افزودن ظرفیت بیشتر، بهبود عملکرد و اضافه شدن گره‌های جدید به ابر و دستیابی به سایر اهداف را دارد.

دسترسی راحت

با توجه به اینکه امروزه کاربران از دستگاه‌های زیادی استفاده می‌کنند، فضاهای ابری باید برای پلتفرم‌های مختلف قابل دسترس باشند. امروزه کاربران می‌توانند روی دستگاه‌های مختلف اعم از تبلت، گوشی هوشمند، لپ‌تاپ و سیستم‌های دسکتاپ به بهترین فضای ذخیره سازی ابری رایگان دسترسی پیدا کنند. همچنین، کاربران با هر نوع اتصال اینترنتی نظیر مرورگرهای موبایل می‌توانند به اکانت‌های خود در فضاهای ابری دسترسی پیدا کنند.

همگام‌سازی

همگام‌سازی تضمین می‌کند که داده‌ها و فایل‌های ذخیره‌شده به‌طور خودکار در همه دستگاه‌ها به‌روز می‌شوند. بنابراین، چه در سیستم دسکتاپ و چه در گوشی هوشمندتان، همیشه به آخرین نسخه از فایل‌های خود دسترسی خواهید داشت.

بازیابی

بازیابی یکی از ویژگی‌های ذاتی فضاهای ابری است. در فضای ابری، همیشه یک طرح پشتیبان اضطراری برای فایل‌ها وجود دارد که به شما اجازه می‌دهد آن‌ها را به‌راحتی بازیابی کنید.

چرا باید فضای ابری بخریم؟

با وجود اینکه برخی از پلتفرم‌های فضای ابری رایگان هستند، اما استفاده از خدمات برخی از پلتفرم‌ها نیازمند تهیه اشتراک ماهانه یا سالانه است. دو دلیل اصلی خرید حافظه ابری، سهولت استفاده و قابل اطمینان بودن این محیط است. علاوه بر این، اکثر ارائه‌دهندگان فضای ذخیره‌سازی ابری رایگان فضای محدودی برای ذخیره‌سازی فایل‌ها ارائه می‌دهند.

به‌عنوان مثال، گوگل که یکی از معروف‌ترین و شناخته‌شده‌ترین ارائه‌دهندگان فضای ابری است، در سرویس ابری خود فقط ۱۵ گیگابایت فضای ذخیره‌سازی رایگان در اختیار کاربران قرار می‌دهد. برخی از ارائه‌دهندگان ممکن است فضای بیش‌تری هم ارائه دهند، اما در نهایت، فضای ارائه‌شده بسیار محدود است.

این ارائه‌دهندگان برای دسترسی به فضای ذخیره‌سازی بیش‌تر، پلن‌های پولی ماهانه یا سالانه در نظر گرفته‌اند. بنابراین، به‌دست آوردن فضای ذخیره‌سازی بیش‌تر را می‌توان یکی دیگر از دلایل محکم برای خرید اشتراک فضای ابری دانست.

انواع فضای ابری

سرویس‌های ابری امکان ذخیره داده‌های دیجیتال و دسترسی به آن‌ها را از هر مکان و برای همه فراهم کرده‌ است. این یعنی حافظه ابری، اساسا همان هارد دیسک مجازی است. این فضا قابلیت‌های زیادی دارد؛ از ذخیره‌سازی اطلاعات مهم گرفته، تا پردازش داده‌های پیچیده و اجرای اپلیکیشن‌ها. کاربران برای تشخیص اینکه کدام پلتفرم بهترین فضای ابری رایگان را ارائه می‌دهد، ابتدا باید مصارف و نیازهای خود را بدانند. برای این منظور نیز باید با انواع فضای ابری آشنا باشند:

فضای ابری خصوصی (Private)

در این نوع فضای ابری که به آن ذخیره‌سازی ابری سازمانی یا داخلی نیز گفته می‌شود، داده‌ها در اینترانت سازمان یا شرکت ذخیره می‌شوند و فایروال شرکت نیز از آن‌ها محافظت می‌کند. این نوع حافظه برای شرکت‌هایی که دیتاسنترهای گران‌قیمت دارند و می‌توانند حریم خصوصی داده‌ها را مدیریت کنند، مناسب است.

مزیت اصلی ذخیره داده‌ها در فضای ابری خصوصی، این است که کنترل کامل را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. علاوه بر این، یکی از معایب بزرگ آن‌ها، هزینه زیاد و نیاز به تلاش زیاد برای نگهداری و به‌روزرسانی آن‌ها است. مسئولیت مدیریت فضاهای ابری خصوصی برعهده شرکت میزبان است.

فضای ابری شخصی (Personal)

حافظه ابری شخصی، رایج‌ترین نوع آن است. در این نوع از حافظه، افراد به‌جای‌اینکه از هارد اکسترنال یا فلش مموری استفاده کنند، از طریق اینترنت یک حساب کاربری در یکی از پلتفرم‌های ارائه دهنده حافظه ابری ایجاد می‌کنند و با انتخاب فضای ذخیره‌سازی موردنیاز خود، فایل‌های لازم را روی سرور ابری آپلود یا دانلود می‌کنند. Dropbox ،Google drive و iCloud سه نمونه از معروف‌ترین و بهترین ارائه‌دهندگان فضای ابری شخصی رایگان هستند.

فضای ابری عمومی (Public)

این نوع از فضاهای ابری، به کنترل‌های کمی نیاز دارند. کاربر و سایر اشخاصی که وی تعیین کند، می‌توانند به‌صورت آنلاین به این نوع فضای ابری دسترسی پیدا کنند. با استفاده از این نوع فضای ابری، کاربر یا شرکت نیازی به نگهداری از سیستم ندارد. فضای ابری عمومی، توسط ارائه‌دهندگان مختلفی میزبانی می‌شود.

در این نوع فضای ابری، فرصت بسیار کمی برای تغییر تنظیمات امنیتی وجود دارد. زیرا این تنظیمات برای همه کاربران مشترک هستند. اگر بخواهیم از بهترین ارائه‌دهندگان فضای ابری عمومی رایگان نام ببریم، می‌توانیم به Amazon Web Services (AWS), IBM Cloud, Google Cloud,  و Microsoft Azure اشاره کنیم.

فضای ابری ترکیبی (Hybrid)

این نوع از حافظه ابری، ترکیب فضای ابری خصوصی و عمومی است. همان‌طور که از نام این نوع حافظه نیز می‌توان حدس زد، بهترین ویژگی‌های فضاهای ابری خصوصی و عمومی یعنی امنیت فضاهای ابری خصوصی و قابلیت‌های شخصی‌سازی فضاهای ابری عمومی را با هم ادغام کرده و به کاربران ارائه کرده است.

در فضای ابری ترکیبی، داده‌ها با کمک خدمات رایانش ابری می‌توانند در فضای خصوصی ذخیره شوند و پردازش اطلاعات نیز برعهده فضای عمومی گذاشته می‌شود. این نوع فضاهای ابری قیمت مقرون‌به‌صرفه‌ای دارند و کنترل بیشتری به کاربران می‌دهند، علاوه بر این، شخصی‌سازی آن‌ها نیز راحت‌تر است.

روش‌های ذخیره سازی ابری

سه روش کلی برای ذخیره‌سازی ابری وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شوند:

ذخیره‌سازی اشیا (Object Storage)

سازمان‌ها و شرکت‌ها باید حجم عظیم و روبه‌رشدی از داده‌های ساختارنیافته مانند عکس‌ها، فیلم‌ها، داده‌های حسگر، فایل‌های صوتی و انواع دیگر محتوای وب را ذخیره کنند. از طرفی هم باید راه‌های مقیاس‌پذیر، کارآمد و مقرون‌به‌صرفه‌ای را برای این کار پیدا کنند که می‌تواند بسیار چالش‌برانگیز باشد. ذخیره‌سازی اشیا یک معماری ذخیره‌سازی داده برای ذخیره‌سازی حجم گسترده‌ای از داده‌های ساختارنیافته است.

در این روش ذخیره‌سازهای ابری، اشیاء داده (دیتا آبجکت‌ها) را بدون دستکاری و در قالب اصلی خود ذخیره می‌کنند و امکان سفارشی‌سازی متادیتاها را به روش‌هایی فراهم می‌کنند که تجزیه‌و‌تحلیل و دسترسی به آن‌ها راحت‌تر باشد. اشیا به‌جای سازمان‌دهی در سلسله مراتب فایل‌ها و پوشه‌ها در فضاهای امن نگهداری می‌شود که مقیاس‌پذیری تقریبا نامحدودی را ارائه می‌دهد. به‌این‌ترتیب، ذخیره حجم زیادی از داده نیز هزینه کم‌تری خواهد داشت. ذخیره‌سازی اشیا برای ساخت برنامه‌های مدرن که نیاز به مقیاس‌پذیری و انعطاف‌پذیری دارند، مناسب است.

ذخیره‌سازی فایل (File Storage)

ذخیره‌سازی فایل، به‌طور گسترده در اپلیکیشن‌ها به‌کار می‌رود. در این روش، داده‌ها با فرمت‌های مختلف به‌صورت فایل و در سلسله مراتب پوشه‌ها ذخیره می‌شود. این نوع ذخیره‌سازی معمولا توسط سرور ذخیره‌سازی متصل به شبکه (NAS) پشتیبانی می‌شود. ذخیره‌سازی فایل برای مواردی نظیر محیط‌های توسعه‌دهنده، ریپازیتوری محتوای حجیم، فروشگاه‌های رسانه یا دایرکتوری‌های خانگی بسیار مناسب است.

ذخیره‌سازی بلوکی (Block Storage)

برنامه‌های کاربردی سازمانی نظیر پایگاه‌های داده یا سیستم‌های ERP در اغلب اوقات به ذخیره‌سازی اختصاصی با تاخیر اندک برای هر میزبان نیاز دارند. این نوع ذخیره‌سازی شباهت زیادی به direct-attached storage (DAS) یا Storage Area Network (SAN) دارد. در این حالت می‌توانید از یک سرویس ذخیره‌سازی ابری استفاده کنید که داده‌ها را به‌صورت بلوک ذخیره می‌کند و هر بلوک دارای شناسه منحصر‌به‌فرد خود برای ذخیره‌سازی و بازیابی سریع است.

آیا فضای ابری از امنیت کافی برخوردار است؟

بسیاری از افراد دوست دارند بدانند وقتی به فضای ابری اعتماد می‌کنند و اطلاعات خود را در آن قرار می‌دهند، می‌توانند کاملا نسبت به امنیت آن‌ها مطمئن باشند یا خیر. به دلیل ماهیت حافظه ابری تصاویر، ویدیوها، اسناد، مدارک و سایر فایل‌های ضروری و پراهمیت شما به سرورهایی فرستاده می‌شود که عملا شما هیچ کنترلی بر آن‌ها ندارید. بنابراین، باید بدانید اطلاعات شما از نظر آسیب‌پذیری در چه وضعیتی قرار می‌گیرند و احتمال دسترسی افراد دیگر به آن‌ها چقدر است. برای اینکه خیال‌تان را راحت کنیم، باید بگوییم امنیت اطلاعاتی که در فضای ابری ذخیره می‌شوند، به‌مراتب بیش‌تر از زمانی است که آن‌ها را روی حافظه فیزیکی یا هارددیسک نگهداری می‌کنید.

زمانی که از حافظه فیزیکی برای ذخیره‌سازی اطلاعات خود استفاده می‌کنید، هکرها به‌راحتی می‌توانند با استفاده از ایمیل‌های فیشینگ یا بدافزارها به اطلاعات ذخیره‌شده در دستگاه‌های شما دسترسی پیدا کنند. همچنین، ممکن است سیستم شما را مسدود کنند و از شما برای آزاد کردن اطلاعات و فایل‌های مسدودشده، باج بگیرند. در صورتی که فضای ذخیره‌سازی ابری حتی در نسخه‌های رایگان هم توسط شرکت‌های بزرگ و نامداری ارائه می‌شود که دارای بهترین و قدرتمندترین سرورهای ابری هستند. پس با اطمینان می‌توان گفت این شرکت‌ها قطعا اقدامات اساسی و بسیار خوبی جهت حفظ امنیت داده‌های کاربران خود انجام می‌دهند. یکی از این اقدامات، رمزگذاری داده‌ها زمان ارسال اطلاعات به سرورهای ابری و نگهداری از این داده‌ها به‌صورت رمزگذاری شده است.

کاربرد فضای ابری برای کاربران عادی

امروزه استفاده از فضای ذخیره‌سازی ابری به یکی از بهترین و راحت‌ترین روش‌های ذخیره و به‌اشتراک‌گذاری فایل‌ها به‌صورت آنلاین تبدیل شده‌است. توسعه این فناوری، باعث رشد و پیشرفت رایانش ابری شده و پای شرکت‌های صاحب‌نام و بزرگی نظیر گوگل و مایکروسافت را نیز به این عرصه باز کرده است. در ادامه، کاربردهای فضاهای ابری برای کاربران عادی را بررسی خواهیم کرد.

اشتراک‌گذاری راحت‌تر فایل‌ها

سیستم‌های ابری که امروزه وجود دارد، ویژگی‌های اختصاصی برای به‌اشتراک‌گذاشتن فایل‌ها در نظر گرفته‌اند. ماهیت محیط ابری به شما اجازه می‌دهد ضمن ارسال فایل به دیگران، بتوانید چندین کاربر را هم دعوت کنید تا به فایل موردنظر شما دسترسی پیدا کنند. ارائه‌دهندگان سرورهای ابری تلاش می‌کنند تا محیطی به‌وجود بیاورند که کاربران بتوانند اطلاعات خود را در آن با یکدیگر به‌اشتراک بگذارند. در این محیط، کاربران بدون اینکه خللی در دسترسی یکدیگر ایجاد کنند می‌توانند به‌طور هم‌زمان از خدمات یک سرویس ابری بهره‌مند شوند. حتی می‌توانند به‌طور همزمان به یک فایل دسترسی پیدا کرده و از آن استفاده کنند.

صرفه‌جویی در زمان

در محیط ابری نیاز نیست فایل‌های خود را در یک حافظه جانبی ذخیره کنید، آن‌ها را به یک حافظه دیگر منتقل کنید یا برای دسترسی به فایل‌های خود، حافظه جانبی که اطلاعات‌تان روی آن هست را در سیستم قرار دهید. شما همیشه و در هر جایی که باشید، تنها چند کلیک با فایل‌های خود فاصله دارید. این ویژگی، خودبه‌خود باعث صرفه جویی در وقت شما می‌شود.

دسترسی راحت‌تر به فایل‌ها

دسترسی به فایل‌ها و انتقال آن‌ها در محیط ابری بسیار راحت‌تر از دستگاه‌های ذخیره‌سازی فیزیکی است. وقتی یکی از کاربران از این محیط برای دسترسی به فایل‌های خود یا انتقال آن‌ها استفاده می‌کند، به‌راحتی با چند کلیک ساده می‌تواند این فایل‌ها را با سایر کاربران به‌اشتراک بگذارد. این ماهیت محیط ابری است که به شما اجازه می‌دهد فایل‌ها را به هر شیوه و با هر ابزاری که راحت‌تر هستید با دیگران به اشتراک بگذارید.

بازیابی فایل‌ها

اطلاعات شما در هارددیسک و فلش مموری، همواره در معرض خطر هستند و هر لحظه احتمال از دست دادن آن‌ها وجود دارد. افتادن، ضربه، ویروسی‌شدن و دزدیده‌شدن در حافظه‌های فیزیکی کاملا رایج است و باعث می‌شود اطلاعات خود را برای همیشه از دست بدهید. در خوش‌بینانه‌ترین حالت، ممکن است شانس بازیابی اطلاعات وجود داشته باشد. اما اغلب هزینه زیادی دارد و در اکثر مواقع هم بی‌ثمر است.

احتمال رخ دادن این اتفاقات در محیط ابری صفر است. ارائه‌دهندگان فضای ذخیره‌سازی ابری، اطلاعات کاربران را در سرورهای مختلف نگهداری می‌کنند تا اگر یکی از سرورها دچار مشکل شد، سرورهای دیگر همچنان قادر به ارائه سرویس باشند. بنابراین، اطلاعات شما در محیط ابری ماندگاری بسیار بالایی دارند و تا زمانی که خودتان آن‌ها را حذف نکنید، هیچ اتفاقی اتفاقی برای اطلاعات شما نمی‌افتد.

مزایا و معایب فضای ابری

اکنون شما را با مزایا و معایب فضای ذخیره‌سازی ابری آشنا خواهیم کرد:

مزایای فضای ابری:

انعطاف‌پذیری و سهولت دسترسی

حافظه ابری، یعنی داده‌ها و اطلاعات شما به یک مکان محدود نیستند. افراد می‌توانند به‌راحتی با هر دستگاهی، در هر مکانی که هستند به اطلاعاتی که در محیط ابری ذخیره کرده‌اند دسترسی پیدا کنند. تنها چیزی که برای دسترسی به اطلاعات خود نیاز دارید، یک اتصال اینترنت است تا با گوشی، تبلت، لپ‌تاپ یا سیستم دسکتاپ خود به محیط ابری دسترسی پیدا کنید؛ مهم نیست از چه پلتفرم یا چه سیستم عاملی استفاده می‌کنید.

عدم نیاز به تعمیر و نگهداری از تجهیزات

برای بهره‌مندی از محیط ابری، نیازی به سخت‌افزار سرور ندارید. این باعث صرفه‌جویی در فضای فیزیکی هم می‌شود. همچنین، نیازی به تعمیر و نگهداری از تجهیزات ندارید. علاوه بر این، کسب‌و‌کارها با استفاده از محیط ابری، نیاز به نیروی انسانی برای نگهداری و مراقبت از این تجهیزات پیدا نخواهند کرد و این باعث صرفه‌جویی در هزینه‌ها خواهد شد. ارائه‌دهندگان محیط ابری کار حفاظت، مدیریت و پشتیبانی از اطلاعات کاربران را انجام می‌دهند.

امنیت بیشتر

فضای ذخیره‌سازی ابری نیازی به سخت‌افزار ندارد و در دیتاسنترهای بزرگ نگهداری می‌شود. این دیتاسنترها امنیت بسیار بالایی دارند و اطلاعات را با بیش‌ترین امنیت ممکن ذخیره می‌کنند. احتمال رخ دادن خطا در محیط ابری بسیار کم است. چرا که چندین سرور ابری از اطلاعات نگهداری می‌کنند و دائما از این اطلاعات بکاپ گرفته می‌شود. بنابراین، در صورت وقوع اتفاق برای یکی از سرورها، بقیه آن‌ها بدون مشکل به کار خود ادامه خواهند داد و هیچ آسیبی به فایل‌ها وارد نخواهد شد.

مقیاس‌پذیری سریع

در محیط ابری، شما می‌توانید منابع جدید را تنها با چند کلیک بدون نیاز به زیرساخت‌های اضافی تهیه کنید. زمانی که به حجم بیشتری برای ذخیره‌سازی و نگهداری از داده‌های خود نیاز پیدا می‌کنید، با این ویژگی به‌راحتی می‌توانید فضای بیش‌تری به‌دست بیاورید. ارائه‌دهندگان محیط‌های ابری، با ارائه پلن‌ها و طرح‌های مختلف این قابلیت را در اختیار کاربران خود قرار می‌دهند.

معایب فضای ابری

آسیب‌پذیری

با وجود اینکه اقدامات اساسی بسیار خوبی جهت ارتقاء امنیت محیط‌های ابری صورت‌گرفته و امنیت این فضا با رشد و توسعه آن روزبه‌روز در حال بهبودیافتن است، اما هنوز هم آسیب‌پذیری بالایی دارد. در فضای ابری می‌توان هرگونه اطلاعات شخصی و محرمانه را با ارائه‌دهندگان دیگر مبادله کرد. احتمال سوء‌استفاده هکرها هم از این اطلاعات زیاد است که می‌تواند لطمه‌های جدی به اطلاعات شخصی افراد وارد کند.

کنترل محدود

در محیط ابری، کاربران هیچ کنترلی روی اطلاعات ندارند. بنابراین، راه‌اندازی و شخصی‌سازی اطلاعات دشوار است. ارائه‌دهندگان سرورهای ابری باید اقداماتی انجام دهند تا کاربران کنترل بیش‌تری روی داده‌ها داشته باشند و بتوانند آن‌ها را شخصی‌سازی کنند.

وابستگی به پلتفرم

در پلتفرم‌های ابری، کاربران با نوعی وابستگی مواجه هستند. در این محیط، جابه‌جایی بین پلتفرم‌ها و ارائه‌دهندگان مختلف دشوار است و کاربران ترجیح می‌دهند تا زمانی که مجبور نشده‌اند، به استفاده از پلتفرم کنونی خود ادامه دهند.

محدودیت حجم

همه ارائه‌دهندگان خدمات ابری فضای محدودی در اختیار کاربران قرار می‌دهند. کاربران برای به‌دست آوردن فضای بیش‌تر، باید هزینه کنند و اشتراک این پلتفرم‌ها را تهیه کنند. محدودیت فضای ابری رایگان در پلتفرم‌های مختلف متفاوت است. یک پلتفرم ممکن است فضای ابری رایگان بیش‌تری در اختیار کاربران قرار دهد و یک پلتفرم هم فضای ابری کم‌تری برای کاربران رایگان در نظر بگیرد. اما در نهایت، همه آن‌ها برای ارائه فضای بیش‌تر، کاربران را مجبور به خرید پلن‌های پولی خود می‌کنند.

نیاز اتصال به اینترنت

در محیط ابری شما حتما باید به اینترنت متصل باشید تا بتوانید فایل‌های خود را از این محیط دانلود یا در آن‌ها تغییر ایجاد کنید. در اکثر پلتفرم‌ها امکان مشاهده و دسترسی به فایل‌ها به‌صورت آفلاین وجود دارد، اما اگر در زمان اتصال به اینترنت همگام‌سازی نشده باشند، نمی‌توانید به نسخه کامل آن‌ها دسترسی پیدا کنید و ممکن است فقط بتوانید آن‌ها را مشاهده کنید. جهت انتقال، حذف یا اعمال هرگونه تغییر دیگری در فایل‌های خود لازم است به اینترنت متصل باشید. همچنین، اگر در حین اعمال تغییر در این فایل‌ها اتصال خود را از دست بدهید، تغییرات اعمال نخواهد شد. علاوه بر این، سرعت اتصال شما هم باید زیاد باشد تا دسترسی به فایل‌ها و اعمال تغییر در آن‌ها زمان‌بر نشود.

چند مورد از بهترین فضای ذخیره سازی ابری

پلتفرم‌هایی که می‌توانید به‌عنوان بهترین فضای ابری رایگان از آن‌ها استفاده کنید شامل موارد زیر می‌شوند:

IDrive

IDrive یکی از گزینه‌هایی است که می‌توانید آن را به‌عنوان بهترین فضای ابری در نظر بگیرید. این پلتفرم، یک سرویس ذخیره‌سازی ابری با قیمت مقرون‌به‌صرفه است که بسیار راحت و ساده می‌توانید از آن استفاده کنید. این پلتفرم حداکثر ۱۰ ترابایت فضای ذخیره‌سازی در اختیار شما قرار می‌دهد و با تمام سیستم‌عامل‌های موبایل و دسکتاپ سازگار است. همچنین، سرویس‌هایی با دستگاه و کاربر نامحدود در آن وجود دارد.

Google Drive

Google Drive یکی از شناخته‌شده‌ترین و بهترین سرویس‌های فضای ابری است که از تعداد نامحدودی دستگاه با حداکثر 2 ترابایت فضای ذخیره‌سازی پشتیبانی می‌کند. این پلتفرم به‌طور کامل با اکوسیستم اپلیکیشن و پلتفرم‌های دیگر گوگل اعم از Google Docs، Sheets و Slides plus یکپارچه شده‌است. در Google Drive کاربران به ۱۵ گیگابایت فضای ابری رایگان دسترسی دارند که با ساخت اکانت گوگل در اختیارشان قرار می‌گیرد. برای دسترسی به فضای بیش‌تر، باید اشتراک ماهانه یا سالانه آن را خریداری کنید.

Dropbox

Dropbox یک فضای ذخیره‌سازی ابری عالی برای به‌اشتراک‌گذاری فایل‌ها و اسناد با دیگران است که حداکثر ظرفیت ذخیره‌سازی آن 5 ترابایت است. در واقع، Dropbox را می‌توان بهترین فضای ابری برای به‌اشتراک‌گذاری فایل دانست. این پلتفرم، از تعداد نامحدودی دستگاه نظیر گوشی‌های موبایل و سیستم‌های دسکتاپ پشتیبانی می‌کند و تعامل بسیار خوبی با اپلیکیشن‌های ثالث دارد. Dropbox داده‌های شما را هم در حین انتقال و هم در زمان نگهداری رمزگذاری می‌کند تا با بیش‌ترین امنیت ممکن از آن‌ها محافظت کند.

Zoolz

Zoolz بهترین فضای ابری برای بکاپ‌گیری از اطلاعات است که تا سقف ۵۰ ترابایت فضای ذخیره‌سازی در اختیار کاربران قرار می‌دهد. Zoolz فضای ذخیره‌سازی ابری بسیار خوبی ارائه می‌دهد که اکوسیستم خدمات وب آمازون (AWS) از آن پشتیبانی می‌کند. قیمت پلن‌های این سرویس از ۱۴.۹۹ دلار در ماه برای ۱ ترابایت فضای ذخیره‌سازی شروع می‌شود و به ۶۷۴.۹۹ دلار در ماه برای ۵۰ ترابایت می‌رسد که برای سازمان‌ها و ارگان‌های بزرگ مناسب است. سایر پلن‌های آن شامل ۲ و ۵ و ۱۰ و ۲۰ ترابایت می‌شود که در صورت تهیه اشتراک سالانه، با تخفیف محاسبه می‌شوند.

OneDrive

این پلتفرم به‌شکل گسترده‌ای با سیستم عامل مایکروسافت ادغام شده و به همین دلیل، می‌توان آن را بهترین فضای ابری برای ویندوز دانست. حداکثر ظرفیت ذخیره‌سازی آن 6 ترابایت است و می‌توانید با حداکثر 30 دستگاه از آن استفاده کنید.

pCloud

pCloud یکی از معدود ارائه‌دهندگان حافظه ابری است که اشتراک دائمی مادام‌العمر ارائه می‌دهد. یعنی لازم نیست حساب خود را ماهانه یا سالانه شارژ کنید؛ شما با یک‌بار پرداخت مبلغ ۱۷۵ دلار می‌توانید ۵۰۰ گیگابایت فضای ذخیره‌سازی به‌دست بیاورید یا برای تصاحب ۲ ترابایت فضای ذخیره‌سازی مبلغ 350 دلار پرداخت کنید. البته، pCloud سرویس‌های سالانه نیز ارائه می‌دهد که در صورت عدم تمایل به استفاده از سرویس‌های مادام‌العمر، می‌توانید از آن‌ها استفاده کنید.

جمع بندی

فناوری ابری، امروزه نقش پررنگ و مهمی در زندگی بسیاری از کاربران اینترنت ایفا می‌کند. این فناوری، تغییراتی اساسی در نحوه پردازش و ذخیره سازی اطلاعات به‌وجود آورده، اما هنوز در حال تکامل و گسترش است.  به همین دلیل، نمی‌توان به‌راحتی حدس زد در آینده چه تغییر و تحولاتی در آن ایجاد می‌شود. در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌هایی که نسبت به حافظه ابری وجود دارد، امنیت آن است. با این حال، شرکت‌های بزرگ فعال در این عرصه در حال تقویت این جنبه از حافظه ابری هستند. مزایایی نظیر انعطاف‌پذیری و سهولت دسترسی، عدم نیاز به تعمیر و نگهداری از تجهیزات و مقیاس‌پذیری سریع، دلایل خوبی برای ادامه استفاده از فضای ابری برای کاربران عادی هستند.

سوالات متداول

منظور از فضای ابری چیست؟

فضای ابری، به یکی از انواع روش‌های رایانش ابری گفته می‌شود که به کاربران اجازه می‌دهد به‌جای ذخیره داده‌ها و اطلاعات خود در سیستم یا حافظه‌های فیزیکی، ذخ، آن‌ها را در حافظه سرورهای ابری محافظت و نگهداری کنند.

چند نوع فضای ابری وجود دارد؟

فضای ابری خصوصی (Private)، شخصی (Personal)، عمومی (Public) و ترکیبی (Hybrid) انواع حافظه ابری هستند. همچنین، حافظه ابری از نظر روش ذخیره‌سازی به سه دسته آبجکت استوریج (Object Storage)، فایل استوریج (File Storage) و بلاک استوریج (Block Storage) تقسیم می‌شود.

بهترین فضای ابری رایگان چیست؟

pCloud را می‌توان یکی از گزینه‌های جدی برای انتخاب به‌عنوان بهترین فضای ابری رایگان دانست. پلن‌های مادام‌العمر با فضای ذخیره‌سازی کافی و قیمت مناسب دلایل اصلی ما برای انتخاب pCloud به‌عنوان بهترین فضای ابری رایگان هستند. البته گزینه‌های شناخته‌شده‌تری نظیر Dropbox، OneDrive و Google Drive نیز وجود دارد.